Haat ontmaskeren

Het publieke debat over Palestina en Israël is in heel Europa uiterst gespannen en gekleurd met lokale politieke stijlfiguren. Dit is al tientallen jaren het geval, maar sinds de recente escalatie van geweld vanaf oktober 2023 is het debat met nieuw elan losgebarsten.

Het zou dwaas zijn om te suggereren dat we recht kunnen doen aan dit zeer complexe, voortdurende conflict in een half uur durende talkshow. Wat we wel kunnen doen, is de onderliggende redenen onderzoeken waarom deze discussies zo beladen zijn en waarom ze in cirkels lijken te draaien.

Antisemitisme en antimoslim racisme vormen een dubbele helix in de Europese geschiedenis en zijn gebruikt als politiek instrument om gefragmenteerde samenlevingen tegen een gemeenschappelijke vijand op te zetten. Vandaag bekijken we één deel: Antisemitisme, en in onze volgende aflevering zullen we anti-moslim racisme behandelen.

Standard Time talk show S2E09: Unmasking hate

U kunt de Standard Time talkshow ook beluisteren als podcast op het Cultureel Omroep Archief – of waar u uw podcasts ook vandaan haalt.

De oorsprong van het antisemitisme

Antisemitisme heeft de afgelopen tweeduizend jaar zoveel vormen aangenomen. Het heeft zich getransformeerd van de christelijke propaganda van Johannes Chrysostom, of Johannes de Gouden Mond in de 4e eeuw, via het vurige antisemitisme van de religieuze hervormer Maarten Luther, via het politieke, sociale en economische antisemitisme van de vroegmoderne tijd tot de rassenideologie van de 20e eeuw. De Europese geschiedenis van het antisemitisme is lang en duister, en we raden u aan om hieronder verder te lezen voor meer inzicht in deze kwestie.

Velen van ons hebben geleerd dat Europa na de ongekende gruwelen van de Holocaust heeft gezworen om “nooit meer” toe te staan dat zich een dergelijke haat opbouwt die tot deze flagrante geïndustrialiseerde genocide heeft geleid. Er zijn inderdaad grote inspanningen geleverd om dit nare vooroordeel uit te roeien, maar het is nooit helemaal verdwenen. En in de afgelopen jaren is er een aanzienlijke toename van heimelijke, dog whistle-achtige propaganda en van regelrechte haatretoriek over het hele continent.

De definitie is zelf een politiek probleem

Het voortdurende conflict tussen Palestina en Israël heeft weer een nieuwe golf van antisemitisch en antimoslim racisme ontketend die het debat besmetten.

In 2002 probeerde de Europese Unie samen met de OVSE een gezamenlijke definitie van het woord te formuleren, die later werd aangenomen door de International Holocaust Remembrance Alliance, die luidt als volgt: ‘Antisemitisme is een bepaalde perceptie van Joden, die zich kan uiten als haat jegens Joden. Retorische en fysieke uitingen van antisemitisme zijn gericht tegen joodse of niet-joodse personen en/of hun eigendommen, tegen joodse gemeenschapsinstellingen en religieuze voorzieningen.

Maar betekent dat dat kritiek op Israël vanwege de agressie tegen Gaza antisemitisch is?

In IHRA’s online bronnen over antisemitisme kan men lezen over de rol van de Israëlische staat in de antisemitische ideologie: ‘Manifestaties [van antisemitisme] kunnen het richten op de staat Israël, opgevat als een Joodse collectiviteit, omvatten. Kritiek op Israël die vergelijkbaar is met kritiek op enig ander land, kan echter niet als antisemitisch worden beschouwd. .

Kritiek leveren op de acties van de Israëlische staat is moeilijk geworden en polariseert de Europeanen. Hoe onderscheid je haat van kritiek? De sprekers van vandaag bieden een leidraad en bespreken waar antisemitisme vandaag de dag staat en hoe het is veranderd in de 21e eeuw.

Gasten

Professor Helga Embacher is historica aan de Universiteit van Salzburg met een focus op nationaalsocialisme, joodse geschiedenis, Israël en antisemitisme.

Johann Kneihs werkt sinds 1980 in de journalistiek en is ook actief in de programmering van twee muziekfestivals in Oostenrijk, Glatt&Verkehrt en het nieuw opgerichte festival Jewish Weekends in St. Pölten.

Lidia Zessin-Jurek is universitair docent Holocaust- en Genocidestudies aan de Stockton University. Ze is een Poolse historica en auteur die momenteel in New Jersey werkt. Haar onderzoek omvat de herinnering aan de Holocaust en de Goelag, evenals gedwongen migratie en vluchtelingenbewegingen in historische en hedendaagse contexten.

Leeslijst

Het onderzoek van professor Helga Embacher

Lidia Zessin-Jurek over de 80e verjaardag van de opstand in het getto van Warschau

Actuele lezingen van Märta Bonde: Rephrase and erase

Hilda Dayan en Jolande Jansen over Antisemitisme, anti-Palestijns racisme en Europa

Toespraak voor Europa op de Judenplatz van Timothy Synder

Holocaust Remebrance Alliance

Creatief team

Réka Kinga Papp, hoofdredacteur
Daniela Univazo Marquina, schrijver-redacteur
Merve Akyel, art director
Zeynep Feriha Demir, producent
Zsófia Gabriella Papp, digitaal producent

Management

Priyanka Hutschenreiter, projectmanager
Judit Csikós, financieel manager
Csilla Nagyné Kardos, kantooradministratie

OKTO Crew

Senad Hergić, producent
Leah Hochedlinger, video-opname
Marlena Stolze, video-opname
Clemens Schmiedbauer, video-opname
Richard Brusek, geluidsopname

Postproductie

Milán Golovics, dialoog editor
Dániel Nagy, dialoogredacteur
Nóra Ruszkai, video-editor
István Nagy, postproductie

Kunst

Victor Maria Lima, animatie
Muziek van Crypt-of-Insomnia

Bijschriften en ondertiteling

Julia Sobota gesloten ondertiteling, Pools en Frans ondertiteld; taalversies beheer
Farah Ayyash Arabisch ondertitels
Mia Belén Soriano Spaans ondertiteld
Marta Ferdebar Kroatisch ondertitels
Lídia Nádori Duits ondertitels
Katalin Szlukovényi Hongaars ondertiteld
Olena Yermakova Oekraïens ondertiteld
Aida Yermekbayeva Russisch ondertiteld

Georganiseerd door

De Alte Schmiede Kunstverein, Wenen

Bekendmaking

Deze talkshow is een productie van Display Europe: een baanbrekend mediaplatform verankerd in publieke waarden.

Translated by

Co-funded by the European Union