Demokracja, ale nie taka, jaką znamy

Reżimy hybrydowe, nieliberalne demokracje, demokracja, demokratura: to wszystko są nieco przerażające nowe terminy dla rządów dryfujących w kierunku autorytaryzmu na całym świecie. Przyzwyczailiśmy się postrzegać świat poprzez binarną geopolitykę mniej lub bardziej demokratycznego wolnego świata po jednej stronie i prostej dyktatury po drugiej. Ale czym są Węgry pod rządami Viktora Orbána? Albo Indie pod rządami Narendry Modiego? A gdy świat pogodzi się z rzeczywistością drugiej kadencji prezydenta Trumpa, czy sama Ameryka stanie się hybrydowym reżimem zdominowanym przez oligarchów technologicznych i lojalistów America First?

Na niedawnej konferencji w Warszawie zorganizowanej przez Eurozine, sieć publikacji kulturalnych i politycznych, Tomáš Hučko z bratysławskiego magazynu Kapitál Noviny, opowiedział przygnębiającą historię zsuwania się jego kraju w kierunku populistycznego autorytaryzmu. Słowacka Partia Narodowa, kierowana przez ultranacjonalistycznego premiera Roberta Fico, przejechała powozem i końmi przez media i instytucje kulturalne, zaczynając od samego Ministerstwa Kultury. Następnie Fico zmienił prawo, aby przejąć bezpośrednią kontrolę nad publicznym radiem i telewizją. szefowie Słowackiego Funduszu Promocji Sztuki, Teatru Narodowego, Galerii Narodowej i Biblioteki Narodowej zostali zwolnieni i zastąpieni partyjnymi lojalistami. “Strajk kultury” spotkał się z kolejnymi atakami na aktywistów i krytyków rządu. “Premier nieustannie atakował dziennikarzy, w tym pozwał kilku pisarzy” – powiedział Hučko.

Kolega panelista Mustafa Ünlü, z platformy medialnej Platform 24 (P24) w Turcji mówił o podobnym schemacie w swoim kraju, gdzie rząd prezydenta Erdoğana odebrał licencje niezależnym nadawcom..

Kuszące jest sugerowanie, że te nieliberalne demokracje są przemijającym trendem politycznym. Ale problem, według kilku delegatów Eurozine, polega na tym, że takie reżimy mają tendencję do wydrążania instytucji i pozostawiania w nich blizn tak głębokich, że trudno je wyleczyć.

Translated by

Co-funded by the European Union